Tutuklama İşlemi ile ilgili bilgiler paylaşılmıştır.
Kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren olguların ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, şüpheli veya sanık hakkında tutuklama kararı verilebilir. İşin önemi, verilmesi beklenen ceza veya güvenlik tedbiri ile ölçülü olmaması halinde, tutuklama kararı verilemez. (CMK. m: 100/1).
• CMK, m: 100/2’de sayılan hallerde bir tutuklama nedeni var sayılabilir.
• Soruşturma evresinde şüphelinin tutuklanmasina Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hâkimi tarafından, kovuşturma evresinde sanığın tutuklanmasına Cumhuriyet savcısının istemi üzerine veya re’sen mahkemece karar verilir (CMK. m: 101/1).
* Tutuklama istenildiğinde, şüpheli veya sanık, kendisinin seçeceği veya baro tarafından görevlendirilecek bir müdafiin yardımından yararlanır (CMK. m: 101/3).
* Tutuklama kararı verilmezse, şüpheli veya sanık derhâl serbest bırakılır (CMK. m: 101/4).
* CMK. m: 100 ve 101’inci madde gereğince verilen kararlara itiraz edilebilir (CMK, m: 101/5).
• Tutuklulukta geçecek süre CMK. m: 102’de hükme bağlanmıştır. Buna göre:
(1) Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok 6 aydır. Ancak, bu süre, zorunlu hallerde gerekçesi gösterilerek 4 ay daha uzatılabilir.
(2) Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok 2 yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam 3 yılı geçemez.
(3) Bu maddede öngörülen uzatma kararları, Cumhuriyet savcısının, şüpheli veya sanık ile müdafiinin görüşleri alındıktan sonra verilir.
Tutuklama kararının geri alınması istenebilir mi?
CMK. m: 103’e göre; Cumhuriyet savcısı, şüphelinin adli kontrol altına alınarak serbest bırakılmasını sulh ceza hâkiminden isteyebilir.
Hakkında tutuklama kararı verilmiş şüpheli ve müdafii de aynı istemde bulunabilirler. Bu hâlde sulh ceza hâkimi, Cumhuriyet savcısı ile şüpheli ve müdafiini dinledikten sonra 3 gün içinde karar verir.
* Soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı adlî kontrol veya tutuklamanın artık gereksiz olduğu kanısına varacak olursa, şüpheliyi re’sen serbest bırakır.
Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildiğinde şüpheli serbest kalır.
Şüpheli / sanık salıverilmesini isteyebilir mi?
– CMK. m: 104’e göre; soruşturma ve kovuşturma evrelerinin her aşamasında şüpheli veya sanık saliverilmesini isteyebilir.
* Şüpheli veya sanığın tutukluluk hâlinin devamına veya salıverilmesine hâkim veya mahkemece karar verilir. Ret kararına itiraz edilebilir.
Dosya Bölge Adliye Mahkemesine veya Yargitaya geldiğinde salıverilme istemi hakkındaki karar, bölge adliye mahkemesi veya Yargıtay ilgili dairesi veya Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nca dosya üzerinde yapılacak incelemeden sonra verilir; bu karar re’sen de verilebilir.
Salıverilme istemi üzerine, merciince Cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık veya müdafii dinlendikten sonra, istemin kabulüne, reddine veya 109 uncu maddeye göre, adli kontrol uygulanmasına karar verilebilir. Bu kararlara itiraz edilebilir (CMK. m: 105).
Salıverilenin yükümlülükleri CMK. m: 106’da hükme bağlanmıştır.
